Ja, dit is clickbait. Ik denk dat de beste goede voornemens voornemens zijn die druk verlichten, in plaats van toevoegen. Dus leek mij dit het begin van een nieuw jaar mij het ultieme moment je te helpen het concept diëten voor goed de deur uit de bonjouren.
Stoppen
Ik ben vorig jaar gestopt met diëten. Na jaren therapie realiseerde ik me dat ik allerlei mechanismen had ingebouwd om enigszins functioneel over te komen, maar dat ik daar eigenlijk vooral doodmoe van werd.
Één van de dingen die echt energie vrat, was mijn verlangen ‘dun’ te zijn. Ik besloot te stoppen met alle verstoorde eetgewoontes, vaak slecht vermomd als ‘diëten’. Ik wilde stoppen met de cyclus van straf en honger versus traktaties en vreten. Én ik wilde stoppen met het bijdragen aan vetfobie.
Het is nog steeds een strubbeling, maar nu ik mezelf vooral toesta gewoon te eten heeft een deel van mijn zelfkastijding plaatsgemaakt voor andere, over het algemeen prettigere, gevoelens.
Eat Up! Food, Appetite and Eating What You Want – Ruby Tandoh
Het eerste boek dat ik las waardoor ik me besefte dat stoppen überhauptoptie was, was Eat Up! Food, Appetite and Eating What You Want door Ruby Tandoh. Ik kocht het in een opwelling omdat ik haar schrijfstijl heel erg vind, maar had niet zo goed opgelet op waar het eigenlijk boek over ging. Toen ik eenmaal begon met lezen las ik het in één ruk uit.
In Eat Up! Ruby herinnert je eraan hoe leuk en fijn eten kan zijn. Ze legt uit waar onze issues met eten vandaan komen, deelt haar eigen ervaringen en wat makkelijke en lekkere recepten. Het hoofdstuk over seizoensproducten alleen al is reden om het boek te kopen en één van mijn favoriete stukjes foodschrijverij ooit.
Eat Up! gaat niet heel diep en is daarmee een aangename eerste stap in het anti-dieet gebeuren. Ben je niet helemaal klaar om diëten los te laten en wil je langzaam aan het idee wennen, dan is dit een fijn opstapje naar rust en meer plezier in eten.
The Bad Food Bible: How and Why To Eat Sinfully- Dr. Aaron Carroll
Ik geef toe dat het eerste dat me aan The Bad Food Bible aantrok de omslag was. De binnenkant is zo mogelijk nog beter.
In The Bad Food Bible breekt Dr. Aaron E. Carroll met verschillende voedselmythes. Van boter tot vlees, van eieren tot kunstmatige zoetstoffen tot MSG en meer. In elk hoofdstuk legt hij uit waar een mythe vandaan komt en vooral: waarom ze niet kloppen.
Het belangrijkste onderdeel van het boek is de inleiding. Hierin legt Aaron uit hoe voedingsonderzoek werkt (of zou moeten werken) en geeft hij je uitstekende handvaten om ‘nieuws’ rond eten te scannen op bullshit. In het kort:
- Om goed onderzoek te kunnen doen, heb je goede controlegroepen nodig. Dit is tegenwoordig zo goed als onmogelijk omdat je mensen niet kunt opsluiten om voor een langere periode 100% controle over hun dieet uit te oefenen (wat nodig is omdat alle onbekende factoren uitgesloten moeten worden)
- Om goed onderzoek te doen moet je grote, diverse groepen gedurende een lange (laaaaaaaaaaaange) periode bestuderen, zie hierboven
- Financiering voor dergelijk onderzoek is duur en daarom schaars. De meeste onderzoeken die worden uitgevoerd, worden gefinancierd door grote bedrijven uit de voedingsmiddelenindustrie wat leidt tot belangenverstrengeling met betrekking tot welke resultaten er gedeeld worden en welke onderzoeken er überhaupt gedaan worden
- Een medialandschap waarin clickbait zo belangrijk is geworden heeft ertoe geleid dat uitsluitende onderzoeken waarvan van (één van) de (vaak verminkte) conclusie(s) een spannende clickbait kop gemaakt kan worden worden
Onderzoeken die je over het algemeen nog wel kunt vertrouwen zijn meta-onderzoeken. Dat wil zeggen: onderzoeken die de resultaten van verschillende onderzoeken verzamelen. De conclusies van dit soort metastudies zijn meestal iets in de trant van: “Ja nee, maar misschien?”. Niet spannend genoeg om het nieuws te halen en eigenlijk nooit heel erg spannend of eng. Als er wél iets superschokkends wordt ontdekt, grijpen overheden over het algemeen heel snel in om een product of ingrediënt van de markt te halen.
TL; DR: Als er in korte tijd een onderzoek is uitgevoerd onder een klein aantal mensen die vrij rondzwierven door supermarkten, restaurants en keukens, dan kun je de resultaten eigenlijk altijd negeren.
Natuurlijk is het allemaal iets complexer dan dit. Maar als je je minder zorgen wil maken over eten en ‘alles wat je tegenwoordig leest’, dan is The Bad Food Bible het boek voor jou. Sinds ik het heb gelezen, heb ik er in elk geval minder dan ooit problemen mee om alles dat als voedsel wordt verkocht mijn mond te stoppen.
Zoek je een Nederlandse titel die hier enigszins op lijkt dan is Gij Zult Goed Eten: De 10 Geboden van Mac van Dinther een aanrader.
Just Eat It: How Intuitive Eating Can Help You Get Your Shit Together Around Food – Laura Thomas Phd
Ik moet toegeven dat ik een sterke afkeer heb voor zelfhulpboeken. In mijn optiek is zelfhulpindustrie verwant aan de dieetindustrie in die zin dat het in grote lijnen een hoop geldklopperij is. Tegelijkertijd snap ik dat professionele hulp moeilijk toegankelijk en duur is, en dat sommige mensen daardoor aangewezen zijn op dit soort boeken.
Just Eat It van Laura Thomas is een boek dat ik hierom wel enorm kan aanraden. Let wel: omdat ik mezelf niet meer wil micro-managen heb ik de zelfhulp-stappen uit haar boek overgeslagen.
Just Eat It geeft een duidelijke historische en wetenschappelijke achtergrond van de dieetindustrie en de manier waarop ze ze zelfhaat inzetten om een omzet van 70 miljard dollar (!!) paar jaar bij elkaar te harken. Zo legt ze uit waarom de BMI onzin is. Waarom dieetproducten onzin zijn. En waarom diëten in de meeste gevallen meer schade aanrichten dan goed doen.
Hierbij wijst ze er consequent op dat we al die tijd die we niet steken in diëten in zouden kunnen zetten voor belangrijkere zaken, zoals het redden van de wereld (hoera!) en andere leuke dingen die we kunnen doen in plaats van onszelf ziek maken of haten.
Het FUCK IT-Dieet
Er is nog een boek zoals Just Eat It. Welk boek het beste bij je past ligt een beetje aan wat je zelf fijn vind. Voordeel van Het FUCK IT-Dieet van Caroline Dooner is in elk geval dat het ook verkrijgbaar is in het Nederlands.
Dit boek legt extra focus op geïnternaliseerde vetfobie, wat erg belangrijk is. Toch voelde Just Eat It voor mij prettiger historisch en wetenschappelijk onderbouwd. Beide hielpen me te begrijpen waarom onze ideeën over dik zijn en afvallen verkeerd zijn. Maar Het FUCK IT-Dieet meer gestoeld is op woede en emotie. Niet onbelangrijk, maar voor mij verloor het daarmee aan overtuigingskracht.
Let op: zowel Just Eat It als The Fuck It Diet richten zich op zogenaamd intuïtief eten. Kijk uit wie deze termen bezigen. Vrijwel alle anti-dieet termen worden uiteindelijk gekaapt door de dieetindustrie en dat gebeurt ook met deze term. In principe is elk bron die (stiekem) alsnog gericht is op gewichtsverlies en niet op zelfacceptatie en Health At Every Size, is De Verkeerde Bron.
Fat is a Feminist Issue
Een boek dat ik zou vermijden is Fat is a Feminist Issue. Hoewel het historisch gezien een rol speelde in het zichtbaar maken van dieetcultuur en de manier waarop vrouwen over hun eigen lichamen denken, is de achterliggende gedachte van dit boek dat vrouwen de verwachtingen van mannen over onze lichamen los moeten laten zodat we kunnen afvallen. Als je de bovenstaande boeken leest, begrijp je waarom de focus überhaupt niet op gewichtsverlies zou moeten liggen (tenzij een vet-positieve medische professional je een belangrijke, onderbouwde reden en de middelen geeft dit wel te doen).
Tot slot: ik had graag een boek als dit gelezen van een dik persoon. De bovenstaande personen zijn niet dik. Dit maakt ze niet ongeschikt om hierover te schrijven. Ruby, Laura en Caroline leggen ook allemaal uit wat hun eigen ervaringen zijn én geven zelf ook dat het problematisch is dat zij deze boeken mogen schrijven, maar dikke mensen niet, maar dat maakt het niet minder problematisch.
Ik hoop dat je in elk geval één van deze boeken leest om ruimte te maken in je hoofd voor leukere dingen dan eetstress. Al is dat nieuwe ding maar een beetje extra rust en ontspanning.