Ik post dit iets later dan gepland, omdat het leven momenteel nogal een toestand is. Toch wilde ik een overzicht van mijn favoriete kookboeken en andere culinaire leesvoer voor 2025 delen, omdat ik het geweldig vind om boeken te delen, mensen er zowaar om vragen en het me, in elk geval voor de Nederlandstalige site, ongeveer een kwart van de kosten oplevert om deze website in de lucht te houden (recepten schrijven en kookboeken hamsteren daargelaten). Dus daar gaan we da.
Zoals gewoonlijk zijn dit boeken die ik dit jaar heb gelezen, niet per se boeken die dit jaar zijn uitgekomen. Natuurlijk is het jaar nog niet voorbij en liggen er nog veel mooie boeken op mijn leesstapel, maar ik heb geprobeerd om verder te gaan waar ik in 2024 was gebleven.
Ik zal proberen het kort te houden, hoewel dat waarschijnlijk niet lukt.
Mijn favoriete kookboeken van 2025
Paon: Real Balinese Cooking – Tjok Maya Kerthyasa en I Wayan Kresna Yasa
Paon: Real Balinese Cooking van Tjok Maya Kerthyasa en I Wayan Kresna Yasa is waarschijnlijk een van de meest briljante kookboeken die ik ooit gelezen heb. Het geeft je een echt en gepassioneerd beeld van de Balinese keuken, met alle traditionele kookmethoden intact gehouden. Hoewel dit het boek wat minder toegankelijk maakt voor de westerse thuiskok, is het fantastisch om een traditionele eetcultuur zo terug te vinden in boekvorm. Het inspireerde me om tijdens mijn recente reis naar Sumatra op zoek te gaan naar een kokosrasp zoals mijn opa die ook had. Niets is zo lekker als versgeraspte kokos of versgeperste kokosmelk en -room. Een must voor elke kookboeken nerd.
Kin: Caribbean Recipes for the Modern Kitchen – Marie Mitchell
Ik had Kin: Caribbean Recipes for the Modern Kitchen online de rondes zien maken, en toen ik het boek in het echt zag, móest ik het hebben, omdat het zo overduidelijk uniek is. Thuisgekomen las ik het van voor tot achter en het stelde niet teleur.
Met Kin weet Marie Mitchell het diep persoonlijke, van zowel haar eigen geschiedenis, die van haar familie als die van de Caraïben, te combineren met originele en grotendeels toegankelijke recepten voor de thuiskok. Het was zo’n geruststellend boek en precies wat ik op dat moment nodig had. Ik heb Marie’s beste bananenbrood inmiddels al heel vaak gemaakt en hoop er nog meer uit te koken. Vooral de naughty pork bites, pompoen fritters, aubergine curry met pure chocolade en de Mitchell curry kip roepen mijn naam.
Kokki Bitja: Een boek over het oudste Indonesische kookboek – Marjolein Kokosky Deforchaux Kelderman
Marjolein Kokosky Deforchaux-Kelderman, jarenlang actief als boekverkoper in Amsterdam en nu samen met haar man verantwoordelijk voor de legendarische Rotterdamse afhaal Ap Halen, heeft zeven jaar lang gewerkt aan de vertaling van recepten uit het eerste Indonesische kookboek, dat in 1843 werd gedrukt in het toenmalige Batavia (nu Jakarta) in Nederlands-Indië (nu Indonesië). Het kleine boekje Kokki Bitja, circa 13×20 cm groot, met 215 recepten, werd tot 1941 in verschillende versies herdrukt.
Met haar vertaling laat Marjolein zien hoe de gerechten in dit boek de culturele diversiteit van de stad Batavia halverwege de 19e eeuw weerspiegelen en biedt zij een uniek inzicht in de geschiedenis van de Indonesische keuken. Voor de volledigheid: ik heb een hervertaling van een van de recepten voor het boek bijgedragen. Hier kun je meer lezen over Kokki Bitja.
The Levantine Vegetarian: Recipes from the Middle East – Salma Hage
Ik zal eerlijk zijn, het was en is heel bewogen jaar, dus ik kan me niet echt herinneren waarom ik The Levantine Vegetarian van Salma Hage zo goed vond, behalve dat ik er echt alles uit wil koken. Er zijn allerlei zoete en hartige gebakjes, een hele berg lunchinspiratie, veel dingen met bonen en augurken, gewoon al die lekkere Levantijnse gerechten maar dan zonder vlees.
Een ding dat ik bijvoorbeeld hoop te maken als ik weer thuis ben, is de pompoenstoof met bloemkool en komijn en pijnboompitten crumble (hallo?!) en misschien wat van de pickles, zodat ik altijd een goede portie groente bij de hand heb.
Hokkaido: Recipes from the Seas, Fields and Farmlands of Northern Japan – Tim Anderson
Ik zal eerlijk zijn: het is onwaarschijnlijk dat ik veel uit Tim Anderson’s Hokkaido zal koken. Veel van de recepten zijn nogal bewerkelijk of de ingrediënten zijn lastig te vinden op het Franse platteland en daarbij ben ik ook nog eens vrij luie kok. Dat gezegd hebbende, dit boek is ZO’N fantastische ode aan een regio, dat je er net zo geobsedeerd door raakt als Tim, en op zijn minst Hokkaido wilt bezoeken om al het eten te eten dat je te lui bent om thuis te maken.
Alsnog heb ik een hoop van de recepten opgeschreven om misschien eens te maken, mocht ik toch de tijd en energie hebben. Zoals is er gegrilde krab, gevulde inktvis, Hokkaid-stijl karaage en aardappel-kaasdumplings, om maar iets te noemen.
Voor de volledigheid: Tim stuurde me een exemplaar op van Hokkaido.
Kung Pao & Beyond: Fried Chicken Recipes from East and Southeast Asia – Susan Jung
Ik weet niet waar ik dit voor het eerst zag, maar Kung Pao & Beyond van Susan Jung stond al een tijdje op mijn verlanglijstje. Tegelijkertijd dacht ik: “Kan een boek over zo’n specifiek onderwerp nou echt wat zijn?”. Tot ik erdoorheen bladerde ik in een van mijn favoriete boekwinkels in Londen en ik het gewoon móest hebben.
Dit is een heel specifiek en briljant boek. Het legt de wetenschap achter de knapperigste gebakken kip uit, maar als je niet zo van al dat wetenschappelijke gedoe houdt, kun je de foodbro-informatie achterwege laten en direct doorgaan naar recepten voor vrijwel alle Oost- en Zuidoost-Aziatische gebakken (en geroerbakte) kip die je maar kunt bedenken (of waarvan je nog nooit hebt gehoord). Een aanwinst voor elke kipliefhebber.
Turkish Express: Snel Klaar, Vol Smaak, Puur Turks – Hale Amus
Ik ben zo verliefd op Turkish Express van Hale Amus! Hale heeft zoveel mogelijk Turkse klassiekers (en nieuwe recepten) in een nieuw snel-klaar jasje gestoken voor de uitgeputte thuiskok (ik). Je hebt wel een Turkse buurtsuper nodig voor een deel van de ingrediënten, maar zodra je de basis in huis hebt, kun je aan de slag. Wat ik heel graag wil eten zijn de bloemkoolmanti, alle soepen, de makkelijke lahmacun, de Turkse bonen op toast en de venkelsalade met appel en granaatappel, en nog veel meer.
Voor de volledigheid: Hale heeft me een exemplaar van dit boek gestuurd.
Franse kookboeken
Sinds ik naar Frankrijk ben verhuisd, probeer ik goede Franse kookboeken te vinden. Hoewel mijn Frans nu misschien goed genoeg is om kookboeken in het Frans te lezen, raad ik Franse kookboeken in het Engels of Nederlands die ik mooi vind, graag aan. Ik vind ze namelijk vrij zeldzaam goed, aangezien veel buitenlanders zoals ik die toch echt te weinig tijd in Frankrijk hebben doorgebracht het toch nodig vinden om ‘Franse’ kookboeken op de markt te gooien. Dit jaar ben ik er echter wel een paar goede tegengekomen. Waarschijnlijk omdat twee van deze auteurs (deels) in Frankrijk zijn opgegroeid en de ander tientallen jaren in Frankrijk heeft gewoond voordat hij zijn kookboek schreef.
French Cooking For One – Michèle Roberts
Franse klassiekers zijn meestal niet voor één persoon gemaakt, maar in French Cooking for One van Michèle Roberts vind je leuke en gemakkelijke eetstrategieën voor de solo-eter, geschreven in het soort geruststellende proza dat de eenzame thuiskok goed kan gebruiken. Denk aan salade niçoise, ratatouille, uiensoep, vissoep, allemaal in beheersbare porties voor de alleen-eter.
Floyd on France – Keith Floyd
Ik weet niet meer waar ik dit vandaan heb, maar ik vond een oud exemplaar van Floyd on France en heb het dit jaar eindelijk gelezen. Het stonk zo erg naar rook dat ik maar een paar pagina’s achter elkaar kon lezen, maar qua recepten is dit boek geweldig.
Ik zal zelf vooral de Charentaise-recepten uit dit boek proberen, omdat dit de streek is waar ik woon. Preitaart, eekhoorntjesbrood met aardappel en knoflook en coq au pineau spreken me bijzonder aan en zijn van het seizoen, dus ik hoop er deze winter nog aan toe te komen.
The French Kitchen: 200 Recipes From the Master of French Cooking – Michel Roux Jr.
Michel Roux Jr.’s The French Kitchen neigt een beetje ‘cheffy’, met recepten vertaalt uit zijn inmiddels gesloten Le Gavroche restaurant voor de (soms ambitieuzere) thuiskok. Er is veel achtergrondinformatie en er zijn genoeg makkelijkere recepten, hoewel dit boek meer een ‘koken voor een etentje’-boek blijft dan eentje waar je gezellig doordeweeks even iets uit op tafel zet.
Ik heb al menig lunch van de œufs en cocotte au mais et chorizo genoten, maar ik kijk er ook naar uit om onder andere Michel’s croque monsieur, zijn boeuf bourguignon en zwezerik-roquefortsalade te maken.
Eetcultuur, memoires, literatuur en geschiedenis
An A-Z of Chinese Food (Recipes not included) – Jenny Lau
Dit boek is waarschijnlijk niet voor iedereen, maar dat is waarschijnlijk ook waarom je het juist zou moeten lezen. Jenny Lau is niet iemand die om de hete brij heen draait en je graag ongemakkelijk laat voelen bij de manier waarop we over ‘andere’ culturen praten (of de ervaring dat er over ons wordt gesproken alsof we uit een ‘andere’ cultuur komen). Dit boek biedt een uitstekende selectie van Lau’s essays, in verschillende vormen en over diverse onderwerpen, maar altijd gerelateerd aan eten en ‘Anders-zijn’.
Een An A-Z of Chinese Food kan je soms ongemakkelijk maken, omdat je termen heb overgenomen waar je misschien niet echt over hebt nagedacht, of denkbeelden hebt waarvan je je niet realiseerde dat je ze had, maar zelfs als je het niet altijd eens bent met waar Lau’s uitkomt, geeft dit boek je uitstekende stof tot nadenken.
Care and Feeding: A Memoir – Laurie Woolever
Hoewel ik niet voor allerlei beroemde, briljante en minder briljante mannen heb gewerkt, en ook niet in de horeca, zoals Laurie Woolever (ze werkte voor de in ongenade gevallen Mario Batalli en voor de nog steeds zeer gemiste Anthony Bourdain), vond ik haar memoire Care and Feeding bijzonder meeslepend en soms vreselijk herkenbaar. Het is zo’n boek dat je niet kunt wegleggen en als je een vrouw bent die eind jaren 90 en begin jaren 2000 haar eerste stappen op de carrièreladder zette, dan zal dit boek waarschijnlijk een paar pijnlijke belletjes doen rinkelen.
Butter –
Ik denk dat elke foodie de afgelopen jaren de roman Butter van Asako Yuzuki heeft gelezen, dus ik kon niet achterblijven. Het was heerlijk om weer eens een echte roman te lezen. Hoewel dit op een meer oppervlakkig niveau misschien vooral de (true) crime en de ‘ik lees niets tenzij er eten bij betrokken is’-lezer aantrekt, is Butter een prachtige en meeslepende verkenning van de Japanse (en misschien zelfs wereldwijde) visie op vrouwen, eten en familie.
De Wereldgeschiedenis in 12 bonen – Joël Broekaert
De Wereldgeschiedenis in 12 Bonen van Joël Broekaert is een heerlijk kort boekje dat doet wat het belooft, en vertelt over bonen en hun invloed op de wereldgeschiedenis. Ik las dit jaar ook zijn Joël’s Eet eens een Wasbeer en kan ook dat boek van harte aanbevelen, een heerlijke verkenning van invasieve soorten en hun eetbaarheid in Nederland.
Eervolle vermelding
Nog wat andere boeken die ik dit jaar las en fijn vond.
You Gotta Eat: Real Life Strategies for Feeding Yourself van Margaret Eby is een geweldig boek voor iedereen die moeite heeft met eten op tafel zetten. Omdat ik zelf al langer met een chronische ziekte kamp en graag eet, was ik al bekend met de meeste van deze strategieën al, maar dit is een geweldig cadeau voor al je overweldigde/chronisch zieke vrienden die moeite hebben met eten maken.
Long Day? Cook This: Easy Asian Recipes with a Twist van Justin Tsang is een geweldig boek en ik kan niet stoppen met het maken van zijn garlic butter salmon bites. De recepten zijn wat uitgebreider dan ik zou willen voor een boek met ‘easy’ in de titel, en de recepten zijn soms wat vreemd opgeschreven, met bijvoorbeeld ingrediënten in een andere volgorde dan hoe ze in het recept gebruikt worden, maar er is zoveel dat ik hieruit wil koken dat ik het boek toch wil aanbevelen. Er is miso-champignon udon, gegrilde kool met miso, korianderyoghurt en knapperige chorizo en chiliboterkip met venkelsalade, om er maar wat te noemen.
Sabrina Ghayour bewijst opnieuw dat je met haar kookboeken niet de mist in kunt gaan met Persiana Easy (gekregen van haar Nederlandse uitgever) en ik vond Molly Baz‘ Cook This Book erg inspirerend en heb vrijwel de hele zomer geleefd van haar perzik-, tomaten- en halloumisalade.
Dat was het voor dit jaar. Wat zijn de beste kook- en foodgerelateerde boeken die je dit jaar hebt gelezen?
